- OCT
این تکنیک، روشی نوین و پیشرفته برای تصویربرداری از لایه های سطحی و عمقی چشم می باشد. با OCT میتوان نمائی از وضعیت آناتومیک و حتی هیستولوژیک چشم را به تصویر کشید. در حقیقت OCT، بر خلاف پاتولوژی که نیازمند نمونه برداری و رنگ آمیزی نسج در خارج از بدن است، برشی از بافت را در حالی که زنده و در بدن انسان است، با دقت و کیفیت بالا به نمایش می گذارد. از آنجا که عمده بافت های چشم شفاف هستند، این شیوه تصویربرداری در چشم پزشکی دارای قابلیت فراوانی می باشد.
OCT چگونه کار می کند؟
در OCT نور لیزر مخصوصی به چشم تابانده می شود و این نور پس از عبور از لایه های مختلف چشم نهایتا بازتاب پیدا می کند و سنسور دستگاه با آنالیز بازتاب نور چگونگی لایه های مختلف چشم را بررسی می کند و لایه های طبیعی را از غیر طبیعی تشخیص داده و نوع ضایعه را با وضوح و دقت میکرونی نشان می دهد.این نوع تصویربرداری عمدتا برای بررسی لایه های شبکیه و نیز عصب باصره استفاده می شود، ولی نمونه هایی از OCT وجود دارد که می تواند لایه های جلویی چشم نظیر قرنیه، صلبیه و عنبیه و نیز عدسی را به تصویر بکشد. تفاوت OCT با توپوگرافی و توموگرافی معمولی این است که از توپوگرافی برای تصویر برداری لایه های قدامی چشم نظیر قرنیه استفاده می شود ولی OCT قادر است لایه های خلفی چشم، نظیر شبکیه را نیز مورد بررسی قرار دهد. علاوه براین، اساس اپتیکی و تکنولوژی آنها نیر متفاوت است.
کاربرد OCT در بیماری گلوکوم (آب سیاه)
کاربردهای OCT عمدتا در بررسی ضایعات و بیماری های شبکیه می باشند. علاوه بر این از OCT برای تشخیص و پیشرفت بیماری آب سیاه نیز به صورت گسترده استفاده می شود. نظر به اینکه در آب سیاه، به علت افزایش فشار چشم، لایه عصبی شبکیه و نیز عصب چشم دچار آسیب و خوردگی می شوند، OCT وجود آسیب و نیز میزان آن را مشخص می کند و ابزاری ارزشمند برای تشخیص زود هنگام، بررسی شدت و سیر بیماری محسوب می شود.
آنژیوگرافی توسط OCT
آنژیوگرافی یک نوع تصویر برداری از عروق است که پس از تزریق یک ماده حاجب، عروق را به دقت عکس برداری می کند. اخیراً از OCT برای این منظور استفاده می شود. در آنژیوگرافی با OCT، بدون نیاز به تزریق دارو و ماده حاجب، عروق خونی شبکیه و مشمیه چشم به دقت به تصویر کشیده می شوند.
OCT قدامی (AS-OCT)
همانگونه که گفته شد OCT ابتدا برای بررسی بیماری های شبکیه و گلوکوم مورد استفاده قرار می گرفت. ولی امروزه از دستگاه های پیشرفته OCT برای بررسی قرنیه و اتاق قدامی و زاویه چشم نیز استفاده می شود. با استفاده از این تکنولوژی می توان تصویر جالب و دقیقی از ساختار این قسمت از چشم را به نمایش گذاشت و مختصات و ابعاد هرکدام از این قسمتها را اندازه گیری نمود.
مزیت OCT :
- تصاویر زنده درون بافتی با کیفیت میکروسکوپیک ارائه میشود.
- تصویربرداری سریع و مستقیم از مورفولوژی بافت.
- قابلیت تکرارپذیری نتایج
- عدم نیاز به آماده کردن بیمار
- بدون تشعشات یونیزه
- در OCT هیچ آسیبی به بافت نمیرسد زیرا خروجی لیزر کم است.
نویسنده: دکتر محمد مهربهشتی