خرابی ھای یونیت دندانپزشکی
خرابی هاي یونیت دندانپزشکی بطور کلی به دو گروه عمده تقسیم می شوند:
- مکانیکی
- الکتریکی
خرابی هاي مکانیکی
- خراب شدن بازو ها (یاتاقان ها، بولبرینگ ها و…): درست حرکت نکردن بازوهاي مکانیکی- باز یا بسته نشدن بازوها و قرار نگرفتن بازو در محل مورد نظر
- خرابی شدن بست شلنگ ها و رابط ها: نشتی آب در باکس و زیر دستگاه-نشتی هوا و صداهاي غیر معمول در مسیرهاي هوایی
- خرابی قسمت دریچه هاي شیر برقی (نشتی آب)
- شکسته شدن قسمت نگهدارنده موتور که پلاستیکی می باشد (خصوصا در مواردي که بیمار سنگین باشد): خوابیدن پشتی صندلی یا قرار گرفتن نشیمنگاه در پایین ترین موقعیت مکانی و عدم حرکت آن به سمت بالا و پایین
- گریپاژ کردن موتورهاي بالابر و پشتی: عدم حرکت صندلی به بالا و پایین و یا عدم حرکت پشتی صندلی
- انواع شکستگی: این شکستگیها معمولا در ظاهر دیده می شوند و می توانند موجب اختلال در کارکرد قسمتهاي مختلف شوند.
- خرابی کلید هاي پنوماتیک: بسته به اینکه این کلیدها مربوط به چه بخشی باشد می تواند موجب از کار افتادن
- خرابی مربوط به توربین: شنیدن صداهاي غیر عادي از توربین – کاهش دور آن
خرابی هاي الکتریکی
- درست عمل نکردن میکروسوئیچ ها: عدم قطع به موقع موتورها ونتیجتا گریپاژ کردن موتورها و شکسته شدن قسمت نگهدارنده موتور
- سوختن موتورهاي بالابر: عدم حرکت صندلی به سمت بالا و پایین یا عدم حرکت پشتی صندلی که معمولا در اینحالت کاربر بوي سوختگی سیم پیچ ها را احساس خواهد نمود.
- قطعی ارتباط در سیم هاي رابط: بسته به نوع و محل قطعی می تواند موجب اختلال در کارکرد قسمتهاي مختلف یک یونیت شود.
- خرابی کلید هاي On/Off: روشن نشدن یونیت
- سوختن فیوز ها: روشن نشدن یونیت
- سوختن پل دیودي: عمل نکردن کلیدهاي بالابر و پایین آورنده صندلی و دیگر قطعات یونیت.
نکته: در اینحالت ممکن است چراغ خاموش و روشن بشود.
- سوختن ترانس: استشمام بوي سوختگی در محل توسط اپراتور. درصورتیکه ترانس کاهنده ولتاژ مربوط به تغذیه مدار فرمان سوخته باشد کلیدهاي بالابر و پایین آورنده صندلی و دیگر قطعات یونیت از کار خواهند افتاد. در صورتیکه ترانس کاهنده مربوط به لامپ یونیت سوخته باشد فقط لامپ خاموش و روشن نمی شود.
- خرابی رله ها: بسته به اینکه رله مربوط به چه بخشی از یونیت سوخته باشد آن قسمت کار نخواهد کرد که معمولا این رله ها براي حرکت صندلی مورد استفاده قرار می گیرند و حرکت صندلی مختل خواهد شد.
- خرابی بوبین متعلق به شیر هاي برقی: درست عمل نکردن شیرهاي برقی و به طبع آن خرابی پوار آب و هوا و یا پر کن کراشوار
- خرابی کلید هاي فشاري بالا، پایین، عقب و جلو: مختل شدن حرکت صندلی عدم حرکت صندلی به سمت بالا یا پایین یا عدم حرکت پشتی صندلی به سمت عقب یا جلو (معمولا خرابی در یک جهت اتفاق می افتد.)
- خرابی جا فیوزي: روشن نشدن دستگاه یونیت
مدارات الکتریکی داخل یونیت
در مدار شکل ۱ می توان مشاهده نمود که کابل برق ورودي دستگاه به یک ترانس و هم چنین براي تغذیه مدار فرمان به مدار فرمان فرستاده می شود. ترانس از نوع کاهنده بوده و ولتاژ را به چهار مقدار ۱۲، ۱۹، ۲۴ و ۱۰ ولت تقسیم می کند. چراغ سیالیتیک دستگاه دو درجه روشنایی دارد به همین جهت دو مقدار ولتاژ ۱۰ و ۲۴ ولت به چراغ سیالیتیک دستگاه فرستاده می شود. براي تغذیه شیر هاي برقی، ولتاژ ۱۲ ولت پس از عبور از پل دیودي و خازن صافی به آنها فرستاده می شود.
( شکل ۱)
همانطور که در شکل ۲ مشاهده می شود، مدار فرمان شامل ۶ رله براي راه اندازي موتور هاي پشتی و کفی می باشد. در صورت فعال شدن هر یک از کلید هاي موجود در شکل ۳ رله مربوط به آن فعال خواهد شد و متعاقبا یکی از موتور ها نیز شروع به چرخیدن می کند. توسط چهار عدد میکروسوئیچ که در مسیر بین کلید و رله مربوط به آن قرار دارد حرکت پشتی و کفی صندلی محدود می گردد، به این صورت که در صورت فعال شدن هر یک از میکروسوئچ ها مسیر بین کلید و رله قطع می شود و در نتیجه موتور از حرکت می ایستد.
( شکل ۲ )
( شکل ۳ )
نویسنده: دکتر محمد مهربهشتی