فور یا Oven
اساس کار این دستگاه بر ضد عفونی و استریل نمودن تجهیزات مورد نظر بوسیله حرارت غیر مستقیم خشک استوار است.
اجزای تشکیل دهنده
۱-محفظه داخلی: این محفظه که محل قرار گیری وسایل جهت استریل شدن می باشد عموما از جنس استیل ضد زنگ و مقاوم در برابر حرارت بالا می باشد. همچنین محل قرار گیری سنسور دما و ترموکوپل در داخل این محفظه می باشد.
۲-المنتهای گرم کننده: این اجزاء که برای تامین حرارت مورد نیاز فور پیش بینی شده اند عموما در مجاورت جداره خارجی فور و در تماس با آن جای داده می شوند تا دمای داخل فور را به میزان مورد نیاز بالا ببرد. در یک فور بسته به مدل و توان الکتریکی آن یک یا دو المنت قرار می گیرد. این المنتها عموما از نوع فنری بوده که در یک پوشش سرامیکی نسوز قرار می گیرد تا از انتقال جریان الکتریکی به محفظه و اتصال نمودن آن جلوگیری شود.
۳-عایقهای حرارتی: این عایقها برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی حرارتی و سرد شدن سریع محفظه داخلی و همچنین جلوگیری از گرم شدن بیش از حد محفظه خارجی و مدارهای الکتریکی و نیز محیط بیرون تعبیه می شود و عموما از جنس پشم شیشه می باشد.
۴-سیستم کنترل و نمایش دمای داخل محفظه: بسته به نوع فور مورد استفاده این دو سیستم می توانند کاملا مجزا و یا در یک سیستم یکپارچه تامین شده باشد. سیستم نمایش دمای داخل محفظه می تواند یک دماسنج عقربه ای، دماسنج جیوه ای و یا یک برد الکتریکی به همراه سنسور حرارتی و نمایشگر دیجیتال باشد. سیستم کنترل دما نیز بسته به نوع دستگاه می تواند به صورت ترموکوپل های فلزی، جیوه ای و یا سیستمهای میکروپروسسوری مشتمل بر سنسورهای دقیق باشد. در این صورت سیستم نمایش و کنترل دما می تواند در هم ادغام شود.
۵-سیستمهای حفاظتی: بسته به نوع دستگاه سیستمهای حفاظتی الکتریکی و حرارتی جهت حفاظت کاربران و دستگاه و محتویات آن پیش بینی می شود. فیوزهای الکتریکی برای قطع جریان در موارد اضطراری، سیستم قطع جریان در زمان بالا رفتن بیش از حد دما (به هنگام عمل نکردن سیستم کنترل دما) و … از جمله این سیستمها می باشد.
همانطور که حتما می دانید جدای از تنوعی که در نحوه پیاده سازی سیستمهای کنترلی در این وسیله می توان دید، در مجموع چهار سیستم کلی در آن می توان دید.
- المنت یا گرمکن الکتریکی که وظیفه ایجاد حرارت لازم برای سیکل حرارتی را به عهده دارد.
- سیستم تایمر جهت کنترل زمان حرارت دهی مناسب
- سیستم تنظیم حرارت که وظیفه تامین حرارت ثابت درون فور را به عهده دارد.
- دماسنج یا ترمومتر
البته باید متذکر شد که بسته به نوع فوری که در اختیار دارید ممکن است که دو یا سه مورد از این سیستمها با هم ادغام شده و به صورت یک سیستم واحد دیجیتالی و بر روی یک برد ارائه شده باشد.
عیوب
- سوختن فیوز محافظ دستگاه
- سوختن المنت دستگاه
- خراب شدن سنسورهای سیستم تنظیم حرارت
- خرابی کابل برق دستگاه
نکات ایمنی در هنگام استفاده از فور
- از استاندارد بودن دستگاه و نیز کالیبره شدن آن توسط آزمایشگاه های رفرانس مطمئن شوید. چرا که استفاده از فوری که کالیبره و استاندارد نباشد هیچ فایده ای ندارد.
- سعی کنید جهت اتصال هر وسیله برقی من جمله فور به برق، از پریزهایی استفاده کنید که سیم اتصال به زمین (earth) داشته باشند.
- حتی الامکان در هنگام استفاده از فور و با توجه به برنامه استریلیزاسیونی که مد نظر دارید از زمانسنج دستگاه استفاده کنید. این کار باعث می شود تا از روشن ماندن بیهوده دستگاه و سوختن زود هنگام المنت آن جلوگیری شود.
- از اتصال دو یا چند فور به یک پریز خودداری کنید.
- در هنگام قطع برق، هرگز فور را به پریزهایی که از سیستم برق اضطراری و یا UPS استفاده می کنند وصل نکنید. این کار باعث افتادن بار اضافی بر روی سیستم و خرابی آن می شود.
- برای جلوگیری از سوختگی های احتمالی، در هنگام باز کردن درب فور هیچگاه صورت و دیگر اعضای حساس بدن خود را به درب آن نزدیک نکنید.
