شرح وظایف واحد تجهیزات پزشکی
- نظارت و کنترل تجهیزات پزشکی: امور نظارتی و کنترلی واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان شامل نظارت بر تحویل، نصب و راه اندازی تجهیزات پزشکی، نظارت بر کنترل کیفی و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی، نظارت بر تعمیرات و سرویس دوره ای تجهیزات پزشکی، نظارت بر بازسازی و اسقاط سازی تجهیزات پزشکی، نظارت بر انبار مازاد و اسقاط تجهیزات پزشکی، نظارت بر جابجایی و جایگزینی تجهیزات پزشکی، نظارت بر رعایت ضوابط، بخشنامه ها و دستورالعمل های تجهیزات پزشکی، نظارت بر خرید تجهیزات پزشکی طبق مصوبه کمیته تجهیزات پزشکی بیمارستان، نظارت بر فاکتور و پیش فاکتور تجهیزات، نظارت بر اجرای فرآیندها، دستورالعمل ها و چک لیست های نگهداشت تجهیزات پزشکی، نظارت بر استاندارد فضای فیزیکی و چیدمان تجهیزات پزشکی، نظارت بر تجهیزات تأمین کننده اکسیژن بیمارستان، نظارت بر مجاز بودن تجهیزات، نظارت بر رعایت قوانین در اقلام کاشتنی ارتوپدی، قلبی و چشمی، نظارت بر اصلاح و یا ارتقای تجهیزات پزشکی، نظارت بر انجام تعهدات شرکت های تجهیزات پزشکی، نظارت بر تجهیزات پزشکی آمبولانس و غیره است.
- امور اجرایی تجهیزات پزشکی: امور اجرایی واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان شامل کارشناسی فنی و تخصصی تأمین تجهیزات پزشکی، نیازسنجی کوتاه مدت و بلند مدت تجهیزات پزشکی، اولویت سنجی تجهیزات پزشکی، اعتبارسنجی تجهیزات پزشکی، اقتصاد سنجی تجهیزات پزشکی، تأمین تجهیزات پزشکی از شبکه توزیع و عرضه مجاز، تدوین و ابلاغ چک لیست ها و دستورالعمل های نگهداشت تجهیزات پزشکی، تهیه و به روز رسانی شناسنامه اطلاعاتی تجهیزات پزشکی، تهیه و به روزرسانی شناسنامه عملیاتی تجهیزات پزشکی، عقد قرارداد تأمین و سرویس و نگهداری دوره ای تجهیزات پزشکی، تشکیل کمیته تجهیزات پزشکی، تهیه و تدوین مشخصات پایه، فنی و بازرگانی استعلام ها و مناقصات تجهیزات پزشکی، بازدید دوره ای و موردی از تجهیزات پزشکی بخش ها واحدهای بیمارستان، مصاحبه تخصصی و عمومی از نیروهای جدید الورود تجهیزات پزشکی، آموزش عمومی و فنی کاربران و کارکنان تجهیزات پزشکی، پایش و ارزشیابی بخشها واحدهای بیمارستان از نظر تجهیزات پزشکی، شرکت در همایش ها، اجلاسها و نمایشگاه های تجهیزات پزشکی، تهیه فهرست تجهیزات پزشکی ضروری، پشتیبان و استاندارد بیمارستان، تهیه، تدوین و نگهداری مستندات و گزارش ها و مدارک تجهیزات پزشکی، تهیه و تدوین دوره ای و موردی بدهی های مرتبط با تجهیزات پزشکی، تهیه و نگارش مکاتبات و نامه های مرتبط با تجهیزات پزشکی است.
- آموزش کاربران تجهیزات پزشکی: رعایت اصول ایمنی و نگهداشت روزانه جهت افزایش طول عمر مفید تجهیزات پزشکی، مدیریت بهینه و بهره گیری مؤثر از تمامی قابلیت های دستگاه های پزشکی، مستندسازی و تهیه گزارشهای مربوطه و غیره، همواره منوط به آموزش صحیح کاربران دستگاهها و کارکنان ذیربط است. واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان به عنوان واحد تخصصی میبایست در آموزش کاربری و فنی، حضوری فعّال داشته و در جهت رفع ابهامات کاربران دستگاه گام بردارد.
- نظارت بر انبار مازاد و اسقاط تجهیزات پزشکی: نظارت بر نحوه اسقاط تجهیزات پزشکی طبق دستورالعمل انبارش و جایگزینی (اسقاط) اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت، استفاده مجدد از قطعات سالم دستگاههای اسقاطی (داغی دستگاه)، تعمیر و راه اندازی دستگاه هایی که به اشتباه اسقاط اعلام گردیده اند (با رعایت ضوابط و مقررات موضوعه)، نظارت بر رعایت شرایط چیدمان و نگهداری تجهیزات پزشکی در انبار و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار است که میتواند در کاهش هزینه های بیمارستان تأثیر بسزایی داشته باشد. از این رو، واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان نقش بسزایی در این امر ایفا میکند.
- تأمین ایمنی بیماران و منابع انسانی بیمارستان: کلیه دستگاه های پزشکی با هدف تشخیص و درمان، در ارتباط مستقیم با بیماران و کارکنان بیمارستان بوده و میبایست اقدامات ایمنی لازم جهت حفاظت افراد از عوارض مربوطه به هنگام بروز خرابیها، تشعشعات، جریانهای نشتی، ضربات، آتش سوزی و غیره توسط واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان به عنوان واحد تخصصی به عمل آید.
- مستندسازی و نگهداری اطلاعات تجهیزات پزشکی: برای دسترسی سریع به اطلاعات و مدارک مرتبط با فرآیندهای تجهیزات پزشکی بایستی کلیه فعالیت های انجام شده توسط واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان مستند و نگهداری شده و سوابق اطلاعات مربوطه طبقه بندی و حفظ گردد. از جمله مستندات و مدارک مرتبط میتوان به مدارک خرید، مدارک ورود، مدارک ترخیص، مشخصات ردیابی، شناسنامه عملیاتی و اطلاعاتی تجهیزات پزشکی، مستندات تعمیرات، نگهداری پیشگیرانه و کالیبراسیون، سوابق آموزشی کارکنان، کاتالوگ ها، دستورالعمل ها، ضوابط، راهنماها، بخشنامه ها، فیلم ها و کتب مرجع اشاره کرد.
- نظارت بر استانداردهای فیزیکی تجهیزات پزشکی: شناسایی و اجرای صحیح استانداردهای فیزیکی و فضاهای درمانی بر اساس فرآیندهای جاری در بیمارستان نظیر نحوه چیدمان تجهیزات پزشکی، نحوه ارتباط بخشها واحدها به یکدیگر و نحوه دسترسی به تجهیزات پزشکی مشترک از جمله مواردی است که بیمارستان را در جلوگیری از آسیب رساندن به دستگاه های پزشکی و انجام بهینه امور مربوطه یاری میرساند.
- تأمین نیرو، فضا، دفتر، ابزار و منابع مرتبط با تجهیزات پزشکی: واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان بایستی به ازای هر صد تخت بستری، نیروهای متخصص لازم را جذب نماید. در خصوص بیمارستان با تعداد تخت کمتر از صد تخت، وجود حداقل یک نفر نیروی متخصص الزامی است. نیروی متخصص باید بدورود به بیمارستان و قبل از پذیرش مسئولیت، دوره های آموزشی مرتبط با مدیریت نگهداشت تجهیزات پزشکی را گذرانده باشد (در این خصوص رعایت ضوابط اداره کل تجهیزات پزشکی الزامی است). از طرفی بیمارستان بایستی فضا، ابزار و امکانات لازم جهت اجرای فرآیندها و امور مدیریتی، نظارتی و اجرایی تجهیزات پزشکی را متناسب با نیاز و منابع جذب شده فراهم نماید.
- تهیه شناسنامه عملیاتی و اطلاعاتی تجهیزات پزشکی: ضرورت استمرار برنامه نگهداشت و مدیریت بهینه و صحیح آن، مستندسازی فعالیت های مربوطه نظیر به روزرسانی شناسنامه تجهیزات پزشکی و فرمولاری، ثبت خدمات پس از فروش و گزارش سرویس و تعمیرات، ثبت هزینه های وارده، ثبت گزارش تحویل، نصب، راه اندازی، آموزش، کنترل کیفی، کالیبراسیون، خرید و بازدیدهای دوره ای است.
- نظارت بر تست های مرتبط با تجهیزات پزشکی: واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان وظیفه دارد نظارت کامل بر اجرای صحیح و دقیق تستهای ایمنی، عملکرد، کالیبراسیون، کنترل کیفی داشته و گزارش هر یک از اقدامات فوق الذکر را به صورت کتبی تهیه، تدوین و مستندسازی نموده و درنهایت به عنوان حفظ سابقه بایگانی نماید.
- اجرای برنامه نگهداشت تجهیزات پزشکی: پایش صحیح و دقیق میزان اثربخشی برنامه نگهداشت و نقش آن در کاهش هزینه ها، بهینه سازی منابع و جلوگیری از ایجاد خلل در امور تشخیص و درمان برای مدیران نظام سلامت کشور حائز اهمیت است. بدین منظور لازم است چک لیست مرتبط با فرآیندهای نگهداشت توسط واحد تجهیزات پزشکی بیمارستان تهیه و اقدامات مقتضی صورت پذیرد.
- تجهیز و توسعه بخش های بیمارستان: فرآیند تجهیز و توسعه بیمارستان به چهار گروه اصلی مطالعات اولیه، طراحی تجهیز، تدارک تجهیز، نظارت و راه اندازی تقسیم بندی میشود:
مرحله مطالعات اولیه، شامل طرح توجیهی اقتصادی (نظیر شاخص ها، نیازسنجی ها، هزینه ها، درآمدها، ریسک ها، رویکردهای راهبردی و غیره)، امکان سنجی (نظیر مالی، فرهنگی، منابع، قیمت تمام شده، برآورد کل هزینه مورد نیاز و غیره)، طراحی خدمات درمانی (نظیر بیمارپذیری ناحیه، وضعیت پوشش بیمه های اقتصاد درمان، تعداد تخت های موردنیاز، برنامه های راهبردی و غیره)، طراحی برنامه فیزیکی (نظیر جانمایی و ارتباطات صحیح بخشها، گردش کار استاندارد گروه های پزشکی و پشتیبانی، رعایت شاخص های بهداشت محیط و کنترل عفونت، رعایت معیارهای ایمنی بیمار جهت کاهش خطاهای پزشکی و غیره) میشود.
مرحله طراحی تجهیز، شامل بررسی طرحها و نقشه های معماری (نظیر ورودی ها، بخش ها، واحدها، اتاق ها و غیره)، تهیه نقشه های چیدمان تجهیزات پزشکی، تدوین فهرست کامل تجهیزات پزشکی (نظیر استاندارد تجهیزات پزشکی، شناسه های بین المللی، بخشهای مورد استفاده، فضاهای دربرگیرنده، تعداد موردنیاز و غیره)، تأمین الزامات سازه ای، الکتریکی و مکانیکی مورد نیاز تجهیزات پزشکی (نظیر الزامات گازهای طبی، الزامات برق و انرژی موردنیاز، الزامات خروجی های تأسیساتی و غیره) میشود.
مرحله تدارک تجهیز، شامل تهیه مشخصات فنی تجهیزات پزشکی (نظیر پارامترهای اصلی و ترجیحی تجهیزات پزشکی، قابلیت های پزشکی مورد نیاز، میزان صحت و دقت مورد نیاز، سهولت کاربری و غیره)، تهیه مارک و مدل پیشنهادی، تهیه جداول مقایسه فنی تجهیزات پزشکی، ارائه گزارش تصمیم ساز به کارفرما و تنظیم قرارداد تأمین تجهیزات پزشکی میشود.
مرحله نظارت و راه اندازی، شامل تطبیق تجهیزات پزشکی تأمین شده با سفارش انجام گرفته، نظارت مقیم بر نصب و راه اندازی تجهیزات پزشکی، آموزش کاربری تجهیزات پزشکی و نظارت بر فرآیند ساخت و ساز میشود.
