پمپ سرم
پمپ سرم دستگاهي مشابه با پمپ سرنگ است با این تفاوت كه در آن از ست سرم استفاده ميشود.دستگاه داراي ابعادي كوچک و با وزني حدود ۳ كيلوگرم بوده و قابليت نصب روي پایه ي مخصوص را داراست. این دستگاه قادر است دارو را از مقادیر بسيار كم حدود ۱ ml/hr تا ۲۵۱ ml/hr با دقت تزریق كند. دستگاه به رایانه هوشمندي مجهز است كه با كاهش یا افزایش فشار ميتواند جریان پيوسته اي برقرار نماید. تغيير فاصله بيمار تا پمپ و یا كاهش ارتفاع ستون مایع، تغييري در جریان و سرعت تزریق ایجاد نميكند.
مکانیزم عمل
كيسه سرم در بالاي پمپ آویخته شده و به انتهاي آن یک تيوب متصل ميشود. این تيوب درون پمپ بر روي مجموعه اي از دنده هاي كوچک و یک غلتک ثابت ميشود. حركت غلتک و دنده ها منجر به انتقال مایع از تيوب به بيمار ميشود. نرخ جریان مایع و حجم مورد نياز آن توسط كاربر تنظيم ميشوند دنده ها و غلتک بر اساس سرعت تنظيم شده شروع به حركت ميكنند. پس از تزریق حجم مورد نظر و تعيين شده مایع، یک آلارم هشداردهنده به صدا درآمده و جریان مایع متوقف ميشود. یک سنسور آشكارساز هوا كه در كنار تيوب قرار گرفته، با تشخيص عبور حباب هوا این آلارم را فعال ميسازد. پمپ هاي تزریق ميزان فشار مایع را مانيتور ميكنند و باعث كنترل فشار مایع تزریقي و ممانعت از آسيب رسيدن به رگ بيمار حين افزایش احتمالي بيش از حد فشار تزریق ميشوند. با افزایش بيش از حد فشار، آلارم هاي مربوط به بسته شدن و انسداد (Occlusion) تيوب تزریق، فعال ميشوند.
تکنولوژی Rotary Pump
این روش بيشتر براي تزریق قطرهاي بالا مثالا در پمپ هاي قلب و دیاليز استفاده ميشود. در محل اتصال غلطک ها به بدنه ست سرم تحت فشار است، اگر غلطک ها بچرخند حجم محلول بين ۳ غلطک درگير، جابجا ميشود. حجم بين غلطک ها مشخص و ثابت است.
تکنولوژی پمپ پریستالتیکی یا انگشتی Peristaltic Pump
این روش در دستگاه پمپ سرم استفاده شده و پس از عبور ست سرم از دستگاه از روي غلطک هاي مشابه شكل زیر عبور كرده و باعث جابجایي مایعات موجود در ست ميشود. سرعت تزریق مایعات در پمپ سرم به سرعت حركت این غلطک ها مربوط است.
انواع ست سرم
در دستگاه پمپ سرم از دو نوع ست استفاده ميشود كه به با توجه به اینكه از كدام یک از این ست ها استفاده شود نحوه محاسبه تعداد قطرات متفاوت خواهد بود. لذا در دستگاه پمپ سرنگ ابتدا نوع ست سرم كه به دستگاه متصل ميشود باید تعيين گردد. از انواع ست هایي كه در دستگاه پمپ سرم قابل استفاده است ميتوان به Macro set (چمبر بزرگ) و Micro set (چمبر كوچک) اشاره كرد.
در شكل زیر ميتوانيد تصویر نوع ميكروست مشاهده نمایيد.
- در Macro set هر ۱۵ قطره ۱ سيسي است.
- در Micro set هر ۲۱ قطره ۱ سيسي است.
حجم تزریقي نيز در دستگاه پمپ سرم به دو روش اندازه گيري ميشود: شمارش قطرات ست سرم و یا اندازه گيري حجم بر اساس Rate تزریقي.
قسمتهای جانبی پمپ سرم
ست مورد استفاده در دستگاه ميتواند عمودي یا افقي باشد. سنسور Air in Line :جهت تشخيص حباب هوا در ست سرم بكار ميرود تا پيش از رسيدن هوا به بيمار از آن ممانعت به عمل آید. تشخيص حباب هاي هوا در مسير با استفاده از سنسورهاي التراسوند صورت ميگيرد. مبناي كار بر اساس این اصل است كه ضریب بازگشت امواج US از محلول و دیواره با ضریب بازگشت آن از حباب متفاوت است. سنسور free flow: اگر درب دستگاه باز شود مسير را ميبندد. اگر آلارم Air in Line داشته باشيم نيز مسير بسته و تزریق را متوقف ميكند.
مزایای استفاده از پمپ تزریق
- قابليت تنظيم دقيق مقادیر از ۱ تا ۴۵۰۰ cc/hr
- توانائي تزریق حجم مشخصي از مایع در دوره زماني معين و اعلام پایان تزریق
- قابليت كاليبره شدن با مایع هاي مختلف
- اعلام وجود هوا در ست تزریق
- اعلام انسداد مسير خروجي مایع
- قابليت كار با باطري در هنگام انتقال بيمار
